Unha vía romana, un
camiño histórico baixo o formigón dun campo de tiro olímpico.
Chamábase Vilar da
Fraga, agora Vilar dos Tiros.
Réquiem por unha fraga e
un río, o Anllóns.
Camiño real truncado polas instalacións do campo de tiro. |
A fraga de Vilar da Fraga está a ser parcialmente eliminada para a construcción dun Clube de tiro olímpico e campo
de tiro e prato e un Campo de tiro olímpico de 50 metros.
Os solos sobre os que se construen as
instalacións están clasificados como solo rústico de protección natural, solo
rústico de protección de augas e solo rústico de protección agropecuaria.
O certo é que unha parte da fraga xa foi eliminada, e no seu lugar, e con afección ao camiño real, construiuse unha gran
mole de cemento como clube de tiro e outras instalacións formigonadas aínda en
construcción.
Instalacións do clube e campo de tiro olímpico de Soandres, en Vilar da Fraga, Laracha. |
O solo rústico perdeu tal carácter ao
eliminar os elementos naturais e ecolóxicos intrínsecos que o configuraban. Ao
eliminar a funcionalidade dos solos e a fraga, xunto cos seus valores naturais e
ecolóxicos de xeito irreversible, e perderse o carácter agrícola das parcelas,
produciuse unha transformación urbanística non amparada legalmente.
O
camiño histórico tal e como aparece reflictido no libro “INTERROGATORIO” da
parroquia de San Pedro de Soandres de 1752, do Catastro do Marqués da Ensenada,
incluido no fondo documental da Real Intendencia de Galicia, que se custodia no
Arquivo do Reino de Galicia, coa signatura 46.322.2626, páxinas 5 e 6 do
documento citado, está directamente afectado
polas instalacións do campo de tiro, afectando directamente a este.
Este
documento acredita que o Camiño real pasa pola Mansión de Atricondo é
continuación do camiño de Santiago e segue por esta zona desde Hospital Bruma,
AS Travesas, Santiago de Sumio, Encrobas, O Castelo, Picardel, Paradela, Refojo
Mantiñán, Posadoiras, Santa Baia, Vilar de Fraga, ruta que seguiría cara
Ponteceso pola marxe do río Anllóns ou ben a “Brigantia” Mansion de Brigantium
(A Coruña). O Camiño real tamen coincidiría neste treito coa Vía Per Loca
Marítima XX.
O
Camiño real está vencellado á antiga vía romana en parte polos restos atopados
en diferentes lugares moi próximos entre eles: Cerqueira, Refojo-Mantiñán,
Codesuso-Millarade e Castro Baia, e sobre todo pola paraxe de Vista Alegre onde
existe constancia dunha feira notoria e importante, andecedente do que é
actualmente a feira de Paiosaco.
No documento
denominado “Estudio de Impacto Ambiental para Instalación de Tiro Olímpico e
Tiro o Prato no concello de Laracha”, o técnico redactor, recolle como impactos
durante a fase de funcionamento:
-
Emisións
atmosféricas.
-
Emisións
acústicas.
-
Xeración
de residuos de proxectís.
Na páxina
49/84 do estudo recoñece o técnico que: “Derivado da realización das
actividades de tiro desenvoltas na instalación construídas prodúcese unha
emisión de gases contaminantes derivados da combustión de pólvoras empregadas
nos distintos tipos de munición o efecto contaminante é o resultado da
acumulación de partículas en suspensión na atmósfera. Esta contaminación en
situacións climáticas desfavorables (ventos constantes) podería traspasar os
límites da área de execución, e esternderse polos arredores transportda polos
ventos da zona”.
Tendo en
conta que o proxecto afecta tamen a solo rústico de protección de augas, por
ubicarse á beira o río Anllóns, que nace precisamente preto da Fraga, e que a
infraestrutura se ubica por tanto na cabeceira do río, as partículas
contaminantes de pó en suspensión poderían chegar as augas e contaminalas ata a
súa desembocadura no río de Corme-Laxe.
Cómpre ter
en conta que hai poboacións que se abastecen para consumo humano directamente
destas augas.
Na páxina
67/84 do referenciado estudo, recoñécese que:
“Derivado
da actividade realizada dentro das instalación a construír, xérase residuos con
chumbo que se depositan no chan das instalación. O lugar onde estes se
depositan é un chan que non foi manipulado de ningunha forma, sendo este chan
orixinal. Ao ser instalación descubertas as choivas poden oxidar o metal dos
residuos de chumbo, disolvéndose e formando sales de chumbo que son absorbidas
polo chan, o cal pode significar a entrada do chumbo na cadea trófica, sendo
este metal pesado altamente tóxico afectando á fisioloxía dos seres vivos.
Este feito,
xa de seu grave, o é máis para o home cando vexetais que se consumen
directamente polo home, que se nutren nestes chans”.
Do mesmo
xeito, na páxina do estudo 53/84, recoñécense os impactos sobre as augas
superficiais e os cursos fluviais, ao indicar como potenciais alteracións:
-
Aporte
de elementos de suspensión ao río e
-
Aporte
doutros elementos contaminantes.
Por outra
banda, existe un impacto significativo non considerado relativo aos niveis
sonoros das emisións acústicas. A actividade levada a cabo na instalación
(práctica de tiro) leva asociada a xeración dun ruído provinte das detonacións
de armas alí empregadas. A probabilidade de ocorrencia é alta e permanente con
efectos significativos sobre a fauna, incluído a ictícola, aves nocturas, a
cidadanía que transita polas vías públicas lindeiras á instalación,
sendeiristas,…etc. Cómpre ter en conta que á beira das instalacións existen
varios camiños e a estrada AC-523.
Recoñece o
estudo de impacto ambiental que a situación do proxecto coincide na zona de
fontes do río Anllóns na parroquia de Soandres, vertente noroccidental dos
montes do Xalo, estando formada a súa cabeceira por numerosos regatos que,
cunha disposición dendrítica, nacen nas proximidades da Fonte de Quenlle da
Grela (páx. 24/84).
Ignóranse
as condicións nas que será tratado o chumbo e as sales de chumbo que se poden
depositar nos chans e nos leitos dos cauces e das augas, nen nas partículas de
pó contaminante en suspensión que afectarían á saúde dos ecosistemas, e por
ende á saúde humano.
Non se ten
en conta tampouco o ruído derivado dos sons dos proxectís e do impacto
significativo do ruído sobre da fauna da zona e a cidadanía que transita polos
camiños públicos lindieros, estrada…etc, nen a afección sobre a granxa de gando
vacún situada a escasos metros da instalación. Isto pode ter repercusións sobre
a seguridade da cidadanía. Sobre estes extremos debera informar a Subdelegación
do Goberno de A Coruña.
Prodúcese
unha transformación da natureza rústica dos solos e elimínanse os valores
ecolóxicos, ambientais e culturales obxecto de protección de xeito
irreversible.
Camiño real trucado polas instalacións do campo do tiro. |
Recentemente, o 23 de maio deste ano, celebrouse un Encontro organizado pola Sección de Patrimonio e Bens Culturais do Consello da Cultura Galega. Neste evento tratouse sobre o O ESTADO ACTUAL DAS VíAS ROMANAS EN GALICIA E A NECESIDADE DUNHA MAIOR PROTECCIÓN, coordenado polo experto D. Carlos Nárdiz Ortiz.
No desenvolvemento do encontro D. Carlos Nárdiz Ortiz falou do camiño real de Vilar da Fraga, parroquia de Soandres, no municipio de Laracha, e incluso se refire ao mesmo como vía romana.
Agora este camiño está moi afectado polas instalacións do campo de tiro nun tramo do mesmo.
No seguinte enlace pódese escoitar as referencias ao mesmo, a partir do minuto 33:14 aproximadamente.
www.youtube.com
|